Het kan een tijdje duren voordat de DNA-testresultaten beschikbaar zijn, omdat het laboratorium uw monster moet verwerken. Zodra het bedrijf uw test heeft ontvangen, duurt het bij MyHeritageDNA en Vitagene 4-6 weken voordat u de uitslag krijgt of tot 10-12 weken bij LivingDNA. Soms heeft het lab een achterstand bij de verwerking, waardoor u nog langer moet wachten.
Dit maakt het alleen maar spannender wanneer u eindelijk de e-mail ontvangt waarin staat dat uw resultaten beschikbaar zijn.
Hoe u de verschillende onderdelen van uw DNA-resultaten kunt interpreteren
Etniciteitsschatting
U kunt gemakkelijk overweldigd worden door de hoeveelheid informatie in uw DNA-testrapporten, maar door rustig de tijd te nemen, kunt u alles begrijpen. Hoewel elk DNA-rapport iets anders is, hebben ze wel veel dezelfde kenmerken. Deze gids voor het interpreteren van uw rapport is erg nuttig, ongeacht welke test u heeft gebruikt.
De meeste mensen kijken eerst naar de etniciteitsschatting. Het is belangrijk om te onthouden dat dit slechts een schatting is, die aangeeft hoe waarschijnlijk het is dat uw voorouders uit een bepaald gebied afkomstig zijn. Hiervoor vergelijkt het bedrijf uw monster met monsters van mensen met diepgeworteld DNA uit die regio. Uw etniciteit wordt weergegeven als een lijst met percentages voor elke regio.
Naast de lijst met percentages vindt u een interactieve kaart. De kaart is verdeeld in verschillende regio's (het exacte aantal en de verdeling hangt af van de test die u gebruikt), die een kleurcodering hebben op basis van uw DNA-match met dat gebied. U kunt in- en uitzoomen om uw connecties met die regio gedetailleerder te bekijken en op een regio klikken voor meer informatie over de kenmerken van de typische bevolking.
Het kan zijn dat uw etniciteitsschatting sporenregio’s of regio’s met lage betrouwbaarheid bevat. Sporenregio’s zijn geografische locaties waar uw genetische link minder dan 15% is. Dit kan betekenen dat een technische fout u met dit gebied heeft verbonden en u er eigenlijk geen genetische achtergrond van heeft, of het kan een aanzienlijk deel van uw afkomst zijn. Een regio met lage betrouwbaarheid betekent dat uw link nog minder sterk is – 6% of minder. Als u sporenregio’s of regio’s met lage betrouwbaarheid in uw rapport ziet, controleer ze dan met uw eigen onderzoek om te zien of ze kloppen. Naarmate de technologie verbetert, kan uw connectie met deze gebieden met meer zekerheid worden bewezen of volledig worden weerlegd.
LivingDNA biedt een keuze uit 3 weergaven voor uw etniciteitsschatting, weergegeven op een interactieve kaart met kleurcodering. U kunt kiezen voor de ‘voorzichtige weergave’, die alleen die bevolkingsgroepen laat zien waarvan ze zeker weten dat minstens één van uw voorouders er deel van uitmaakt. De ‘standaardweergave’ toont zowel de meest waarschijnlijke bevolkingsgroepen voor uw genetische achtergrond als het percentage ‘niet-toegewezen’ genetisch materiaal dat ze niet met zekerheid aan een specifieke groep kunnen toeschrijven. Tot slot wijst de ‘complete weergave’ een regio toe aan elk element van uw DNA, zelfs aan die elementen die onzeker zijn, zodat u nieuwe mogelijkheden voor genealogisch onderzoek kunt verkennen.
Mogelijke matches
Het tweede belangrijke gedeelte van uw DNA-rapport bevat uw mogelijke matches. Verschillende bedrijven gaan hier op een iets andere manier mee om, maar in elk geval wordt uw relatieniveau gemeten in centimorganen (cM). Dit verwijst naar hoeveel onderdelen van uw DNA overeenkomen met uw mogelijke match. In uw rapport staat het aantal gedeelde cM en een percentage dat aangeeft hoe zeker ze zijn dat u verwant bent. Tot de neef in de derde graad kunt u er vrij zeker van zijn dat er ergens een relatie is, zelfs al moet u veel moeite doen om die te vinden. Door het vertrouwenspercentage te tonen, kunt u zich richten op die matches waar u het meeste aan hebt.
Uw mogelijke matches kunnen de grootste stimulans zijn voor uw genealogie-onderzoek. De meeste kent u misschien al, maar degenen die u niet kent, kunnen belangrijk zijn voor het invullen van uw stamboom. Het is de moeite waard om contact op te nemen met uw matches om te horen of zij informatie hebben gevonden die kan helpen om uw stamboom compleet te maken. Met MyHeritage kunt u uw overeenkomstige etniciteiten vergelijken, wat erg handig kan zijn als u bijvoorbeeld ontdekt dat u beiden een spooretniciteit deelt.
Meer gebieden
Als u uw DNA-testresultaten bekijkt op de website van MyHeritage en geïnteresseerd bent in de wetenschappelijke kant van genetica, kunt u hun chromosoombrowser gebruiken. Dit kan voor sommige gebruikers te technisch zijn, maar anderen zullen er dol op zijn. Met de chromosoombrowser kunt u uw DNA vergelijken met dat van een match om te zien welke segmenten elkaar overlappen en om een dieper inzicht te krijgen in uw genetische samenstelling.
Testrapporten van Ancestry bevatten een geweldige functie genaamd Genetische gemeenschappen. U kunt tot een of meer genetische gemeenschappen behoren, of geen, afhankelijk van uw DNA-profiel. Door uw genetische gemeenschap te verkennen, kunt u meer te weten komen over de gemeenschappelijke ervaring van uw voorouders, de regio waarmee u verbonden bent en typische immigratiepatronen door de jaren heen. U kunt ook andere DNA-matches en veelvoorkomende familienamen in dezelfde genetische gemeenschap bekijken die u kunnen helpen bij uw onderzoek.
De rapporten van Ancestry tonen ook een kaart met gebieden van uw achtergrond en gebieden die gelinkt zijn met overeenkomstige matches. Geboortelocaties worden weergegeven als verschillende gekleurde pinnen, en u kunt over de kaart bewegen en inzoomen om meer over elke regio te weten te komen. U kunt dit vinden onder Kaart en Locaties.
Sommige DNA-rapporten bevatten informatie over uw genetische gezondheid en erfelijke lichamelijke eigenschappen. Vitagene en 23andMe bieden bijvoorbeeld allebei diepgaand inzicht in uw dragerschap voor genetische ziekten, aanleg voor aandoeningen zoals hartziekten en zelfs de kans op lactose-intolerantie. Vitagene geeft u tevens een gedetailleerd overzicht van uw natuurlijke capaciteiten voor eigenschappen zoals het metaboliseren van alcohol of afvallen.
Voorbeeldrapporten
MyHeritage-rapporten beginnen met een samenvattingspagina die een overzicht geeft van uw etniciteit en het aantal DNA-matches. Vanuit hier kunt u doorklikken om uw etniciteitsoverzicht of de lijst met mogelijke DNA-matches te bekijken.
Uw etniciteitsschatting wordt weergegeven als een kaart met kleurcodering en als een lijst met percentages. U kunt ervoor kiezen om een begeleide, geanimeerde intro van uw achtergrond te bekijken door op 'Intro afspelen' te klikken of u kunt het zelf bekijken door in te zoomen voor een meer gedetailleerd overzicht.
MyHeritage geeft DNA-matches weer als een lijst in aflopende volgorde van verwantschap. De grootste matches staan dus standaard bovenaan, hoewel u op de tabbladen kunt klikken om de volgorde te wijzigen. Als u op een match klikt, krijgt u via de knop 'Bekijk DNA' meer informatie over die persoon, en via de knop 'Bekijk stamboom' krijgt u hun stamboom te zien, als die op de site staat.
De DNA-rapporten van Ancestry zijn redelijk vergelijkbaar. U krijgt eerst een overzichtspagina te zien met een samenvatting van uw etniciteitsschatting en DNA-matches, evenals DNA-cirkels als u daar deel van uitmaakt.
Van hieruit kunt u doorklikken naar uw etniciteitsschatting die wordt weergegeven als een interactieve kaart met kleurcodering, zoals MyHeritage, en een lijst met percentages. Wanneer u op een regio klikt, kunt u inzoomen en een specifiekere geografische locatie voor uw voorouders bekijken en meer informatie over die regio krijgen.
Ancestry groepeert uw DNA-matches in verwachte familierelaties. Dus als uw kinderen de DNA-test hebben gedaan, worden ze samen weergegeven. U kunt op een DNA-match klikken voor meer informatie over hun etniciteit en uw gedeelde DNA, en hoe u met hen in contact kunt komen. Ancestry vergelijkt ook uw opgeslagen stamboom met de stamboom van uw match, als u die allebei heeft, en geeft uw gemeenschappelijke voorouder aan.
De DNA-rapporten van Ancestry bevatten nog een paar interessante gebieden, dus neem de tijd om ze te bekijken.
Zo kunt u uw rapport bekijken
- Log in op de website van MyHeritageDNA
- Klik op het tabblad DNA om toegang te krijgen tot de "DNA Hub"
- Klik op "Volledige schatting bekijken" om het volledige etniciteitsrapport te bekijken. Om alle DNA-matches te bekijken, klikt u op "XX DNA-matches bekijken"
- Log in op de website van AncestryDNA
- Klik op het tabblad "DNA" bovenaan de pagina
- Klik in het vervolgkeuzemenu op "Uw DNA-resultatenoverzicht"
- Als uw DNA-resultaten klaar zijn, kunt u "Ontdek uw DNA-verhaal" selecteren om uw etniciteitsschatting te bekijken, "Alle DNA-matches bekijken" voor uw DNA-matches, of "Alle DNA-cirkels bekijken" om alle voorouders in uw Ancestry-stamboom te bekijken
Wat u moet doen als uw DNA-rapport niet is wat u verwacht
Het is vrij gebruikelijk dat mensen DNA-resultaten krijgen die niet zijn wat ze verwachtten. Dit gebeurt vaak wanneer uw resultaten niet hetzelfde zijn als die van uw broers en zussen of andere naaste familieleden die zijn getest. Voordat u zich afvraagt of u zonder uw medeweten bent geadopteerd, is er een veel eenvoudigere uitleg. Hoewel zowel u als uw broer of zus 50% van de genetische samenstelling van elke ouder heeft, heeft u mogelijk niet dezelfde 50% van elke ouder geërfd. Het is zelfs waarschijnlijker dat dit niet het geval is. De ene zus kan dus een genetische achtergrond hebben uit het koloniale New England en Oost-Europa, terwijl de DNA-test van de andere zus geen connectie met New England aantoont omdat ze die genen niet heeft geërfd.
Het is ook mogelijk dat uw DNA-test etniciteit weergeeft van verder terug in uw stamboom dan u in uw onderzoek hebt gevonden. Uw stamboom voor de laatste 4 generaties kan bijvoorbeeld volledig afkomstig zijn uit West-Europa, terwijl uw betovergrootmoeder als baby van Noord-Afrika naar Frankrijk reisde.
Het is ook belangrijk om te weten dat elk DNA-testbedrijf de wereld verdeelt in diverse etnische regio's. De tests van Ancestry gebruiken bijvoorbeeld 150 regio's, terwijl MyHeritage de wereld in 42 regio's en 23andMe in slechts 31 regio's verdeelt. Deze regio's overlappen elkaar en sommige landen en gebieden kunnen volgens verschillende tests tussen regio's bewegen. Dat betekent dat als uw voorouders ergens uit Centraal-Afrika komen, u in totaal verschillende regio's kunt worden geplaatst, afhankelijk van de test die u gebruikt. LivingDNA verdeelt de Britse eilanden in 21 regio's, zodat u de plek van herkomst van uw familie veel nauwkeuriger kunt bepalen dan wanneer u een test met minder verdelingen gebruikt.
Vergeet niet, als u uiteenlopende resultaten hebt ontvangen na het gebruik van verschillende DNA-tests, dat elk testbedrijf verschillende algoritmen en bevolkingsgroepen als monster gebruikt bij het verwerken van uw DNA-monster. Dat betekent niet dat een test onjuist is, alleen dat het een ander aspect van uw achtergrond benadrukt.
Hoe haalt u meer uit DNA-tests?
Bij correct gebruik zijn DNA-tests een geweldige tool om uw familiegeschiedenis te onderzoeken. Wanneer u een website gebruikt met een van de beste stamboomsoftware, zoals Ancestry of MyHeritage, moet u altijd uw resultaten koppelen. Zo kunt u uw DNA-rapport in verband brengen met uw eigen onderzoek en betere familiematches vinden.
U kunt ook een DNA-test doen bij meer dan één bedrijf om te zien hoe de resultaten verschillen en welke nieuwe informatie een ander testalgoritme oplevert. Hoe meer familieleden zich laten testen, hoe meer gegevens u heeft om mee te werken, vooral voor sporenetniciteiten en regio's met een lage betrouwbaarheid. Dit komt omdat sommige familieleden een groter deel van een bepaald genetisch spoor kunnen hebben geërfd dan anderen.
Om dezelfde reden moet u mogelijke DNA-matches, die in het testrapport worden voorgesteld, opvolgen. Uw verre neven en nichten kunnen hun onderzoek met u delen, terwijl het vergelijken van hun DNA-rapporten duidelijkheid kan geven over welke voorouder de bron is voor bepaalde sporen van etniciteit.
